دیده بان

لمس :

سؤال 1ـ تزريق آمپول به جنس مخالف چه حكمى دارد؟

جواب: در غير صورت ضرورت جايز نيست.

سؤال 2ـ بسيارى از احكام شرع در مسائل پزشكى مشروط به عدم لمس و نظر جنس مخالف شده است، آيا منظور از لمس، لمس مستقيم پوست يا بدن بيمار است، يا در صورتى كه دست پزشك با پوششهايى نظير دستكش طبّى پوشيده باشد، نيز اشكال دارد؟

جواب: در صورتى كه بدن مستقيماً تماس پيدا نكند، براى نيازهاى پزشكى اشكالى ندارد.

سؤال 3ـ لمس بدن بيمار با دستكش پلاستيكى چه حكمى دارد؟

جواب: اگر مفاسدى بر آن مترتّب نشود اشكالى ندارد.

سؤال 4ـ براى معاينه كليه ها لمس مستقيم ضرورى است، ولى از روى لباس نازك و بدون نگاه هم بيمارى قابل تشخيص است. آيا در اين صورت لمس و نگاه بدون پوشش، يا با پوشش جايز است؟

جواب: با پوشش مانعى ندارد.

سؤال 5ـ هرگاه گرفتن نبض و فشار خون به راحتى از روى پارچه يا دستكش امكان پذير باشد، آيا برهنه كردن جايز است؟

جواب: در فرض مسأله حرام است.

سؤال 6ـ نگاه و لمس در اتاق عمل، به ندرت شهوانى، بلكه امرى كاملاً عادى است. آيا عادى شدن، حكم شرعى را تغيير مى دهد؟

جواب: عادى شدن حكم شرع را تغيير نمى دهد; ولى اين كار به مقدار ضرورت جايز است.

سؤال 7ـ آيا لمس و نظر باطن بدن نامحرم، اعم از ريه ها، ناى، مرى، قلب، معده، روده، مثانه و رحم، حكم ظاهر را دارد؟

جواب: لمس و نظر به باطن حكم ظاهر را ندارد; ولى بهتر آن است تنها به موارد ضرورت قناعت شود.

سؤال 8ـ آيا حكم لمس و مشاهده فرد بيهوش و باهوش، زنده و مرده، مسلمان و كافر متفاوت است؟

جواب: همه اينها در حال ضرورت جايز است.

سؤال 9ـ خانمى نمى دانسته گذاشتن دستگاه درون رحمى اگر مستلزم نظر و لمس حرام باشد جايز نيست، لذا اين كار را انجام داده است. با توجّه به اينكه اگر آن را خارج نكند مجبور است هرچند وقت يك بار براى معاينه نزد دكتر برود، و اين مستلزم نظر و لمس حرام است. آيا بايد آن را بيرون آورد؟

جواب: مادام كه بيرون آوردن آن لازم نباشد، مى تواند آن را به حال خود باقى بگذارد، و بعد به عنوان ضرورت آن را خارج نمايد.

سؤال 10ـ با توجه به اينكه ختنه كردن افراد بالغ، بدون مشاهده و لمس امكان ندارد، حكم آن چيست؟

جواب: از بابت ضرورت جايز است.

سؤال 11ـ در بسيارى از موارد در اتاق عمل، يا غير اتاق عمل، نياز به وصل سوند (لوله مخصوص تخليه ادرار) است، و اين كار بدون نگاه و لمس آلت تناسلى امكان پذير نيست. آيا نگاه و لمس براى اين كار جايز است؟

جواب: آرى در موارد ضرورت جايز است.

سؤال 12ـ در معاينات مربوط به مثانه، بايد آلت تناسلى شستشو و ضدّ عفونى شود، و وضع مثانه با وارد ساختن دستگاهى به داخل آن، مشاهده گردد. آيا اين كار توسّط پرسنل اتاق عمل (هم جنس، يا غير همجنس) جايز است؟

جواب: تنها در صورت ضرورت جايز است.

سؤال 13ـ مشاغلى چون دندان پزشكى، زايمان، جرّاحى و مانند آن مستلزم نظر و لمس بدن بيمار است. حكم شرعى آن چيست؟ آيا تفاوتى بين صورت ضرورت و غير آن هست؟ معيار ضرورت چيست؟

جواب: اين گونه امور فقط در صورت ضرورت جايز است، و معيار ضرورت تشخيص عرف عام و صالح است.

سؤال 14ـ در سازمانهاى نظامى كشور و برخى ديگر از سازمانهاى دولتى، براى استخدام نيروى جديد، ابتدا بايستى متقاضى را از هر جهت معاينه كامل بدنى نمايند، تا از سلامت جسمى وى اطمينان حاصل شود. در اين آزمايشات تمامى اعضاى بدن از جمله دستگاه تناسلى مورد معاينه قرار مى گيرد. آيا پزشك همجنس اجازه ديدن و لمس آن قسمت از بدن را جهت معاينه و احراز سلامتى دارد؟

جواب: در مواردى كه ضرورت دارد مجاز است. و منظور از ضرورت اين است كه معاينه بدنى براى آن كار لازم است، و بدون معاينه بدنى استخدام نمى كنند، و شخص هم نياز به استخدام دارد.

(تهیه شده توسط جمعی از طلاب مرکز تخصصی حوزوی خواهران) ادامه دارد…